Wizerunki Chrystusa we współczesnej sztuce ludowej województwa łódzkiego” Składająca się z blisko stu prac ekspozycja przybliża zagadnienie sacrum w polskiej sztuce ludowej. Autorami prac są artyści z terenu województwa łódzkiego, w przeważającej mierze rzeźbiarze oraz malarze, jest także i wycinankarka.
Wystawa „Wizerunki Chrystusa w sztuce ludowej” prezentuje zbiory Muzeum w Raciborzu oraz Muzeum Etnograficznego Oddziału Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Ekspozycja prezentuje dzieła malarstwa i rzeźby ludowej o tematyce chrystologicznej, powstałe i funkcjonujące na terenie Górnego i Dolnego Śląska od końca XVIII do XX stulecia. Tworzyli je najczęściej samoucy, wiejscy stolarze lub małomiasteczkowi rzemieślnicy. Odbiorcami tej sztuki byli głównie mieszkańcy wsi, którzy otaczali kultem zakupione obrazy i rzeźby. Umieszczali je na przydrożnych krzyżach, w kapliczkach, w giblach (kapliczkach umieszczonych w szczytowych ścianach domów ) oraz w izbach. W tradycyjnej kulturze ludowej większość obrazów i rzeźb przedstawiała treści religijne. Postać Chrystusa była obok Maryi najbardziej czczona przez ludność wiejską. Wzory do tworzenia swoich dzieł artyści ludowi czerpali najczęściej z prac malarzy profesjonalnych. Widywali je w kościołach i klasztorach. Źródłem ikonograficznym dla nich były także obrazki dewocyjne – masowo drukowane grafiki z XVI-XVII w. Autorzy obrazów posługiwali się konturowym rysunkiem. Malowane postacie były pierwszoplanowe i wypełniały prawie całą powierzchnię obrazu. Najczęściej przedstawiano je płasko, nie zachowując odpowiedniej perspektywy. W malarstwie ludowym środki wyrazu były bardzo proste i schematyczne. Ważną częścią obrazu były motywy zdobnicze – na Śląsku zazwyczaj roślinne. Wśród wielkiego bogactwa przedstawień chrystologicznych najczęściej w sztuce ludowej obrazowane były dwa wydarzenia z życia Jezusa – Boże Narodzenie oraz Męka i Śmierć Jezusa. Niewiele jest obrazów przedstawiających działalność Chrystusa. Dzieciątko Jezus najczęściej ukazywano w scenerii stajenki betlejemskiej – leżące w żłobie w otoczeniu Maryi, Józefa, pasterzy i zwierząt. Podobna ikonografia małego Jezusa występowała w obrazach przedstawiających pokłon Trzech Króli, składających dary Nowonarodzonemu Dziecięciu. Są to przedstawienia wielopostaciowe, w których Jezus znajduje się w centrum. W sztuce ludowej znane było jednopostaciowe przedstawienie Dzieciątka Jezus – Króla Wszechświata z kulą w rękach. Motyw z dzieciństwa Jezusa pojawia się również na obrazach Ucieczka Świętej Rodziny do Egiptu, Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni, a także w wizerunku Świętej Rodziny z Nazaretu. Jezus uczący się zawodu cieśli przedstawiany jest ze św. Józefem i Maryją. Ikonografia Świętej Rodziny była częstym tematem w masowo drukowanych oleodrukach, które na przełomie XIX i XX w. wypierały tradycyjne malarstwo. Najliczniejsze w sztuce ludowej są motywy pasyjne. Ludowa wyobraźnia koncentrowała się głównie na ostatnim tygodniu życia Jezusa. Na wystawie prezentujemy obraz Pożegnanie Jezusa z Maryją, współcześnie mało znany temat w sztuce inspirowany pismami apokryficznymi. Przedstawienia Ostatniej Wieczerzy wzorowane były przez twórców ludowych najczęściej na dziele Leonarda da Vinci. Kolejne etapy Męki Pańskiej prezentują sceny Chrystus w Ogrójcu, Biczowanie Jezusa, Ecce Homo, Chusta św. Weroniki i Ukrzyżowanie. Na XIX-wiecznych obrazach na szkle z Dolnego Śląska występują atrybuty Męki Pańskiej. Częstym motywem zarówno w malarstwie jak i w rzeźbie ludowej jest Pieta. Scena pasyjna przedstawiająca martwego Jezusa na kolanach opłakującej Matki. Jednym z ważniejszych na wystawie jest obraz Chrystus Boleściwy zwany Raciborskim. Miejscem kultu tego wizerunku jest kościół św. Jana Chrzciciela w Raciborzu – Ostrogu. Umieszczono na nim charakterystyczną sentencję Patrz Grześniku Com cierpiał zatwe nieprawości, Dałem bok mói Otworzyć Ku tobie zmiłości. Chrystus Frasobliwy zwany na Śląsku Starośliwym– rzeźba najbardziej kojarzona ze sztuką ludową – również wiąże się z Męką Chrystusa. Dziś już mało kto wie, że jest to wyobrażenie umęczonego Jezusa czekającego na Górze Kalwarii na ukrzyżowanie. Krzyż to jeden z najważniejszych elementów wyposażenia tradycyjnego domu śląskiego. Na ekspozycji prezentujemy XIX-wieczne pasyjki – krucyfiksy, u stóp których umieszczano postać Maryi oraz krzyże z drewnianymi, rzeźbionymi postaciami Chrystusa. Wśród wielu wyobrażeń Chrystusa występują obrazy związane z kultem Najświętszego Serca Jezusowego. Jest On przedstawiany z gorejącym sercem otoczonym cierniową koroną. Ten motyw stał się popularny w XIX w., kiedy papież Pius IX w 1856 r. zatwierdził kult w całym kościele katolickim. Na wystawie znajduje się obraz wykonany na perforowanym kartonie z haftowanym napisem: Słodkie Serce Jezusa Bądź moją miłością. 300 dni odpustu Pius IX 10. Grudnia 1868. Źródło:
Kult świętych w polskiej sztuce ludowej był i wciąż jest silnie rozwinięty. Do konkretnych świętych zwracano się z prośbą o ochronę, wsparcie czy wstawiennictwo w sprawach trudnych. Do najpopularniejszych świętych (zależnie od regionu) należą: Św. Jan Nepomucen, Św. Florian, Św. Agata, Św. Tadeusz Juda, Św. Barbara, Św. Roch i wielu innych.
Rzeźby, obrazy i wycinanki ilustrujące najważniejsze wydarzenia z życia Chrystusa można oglądać na wystawie „Nie tylko Frasobliwy. Wizerunki Chrystusa we współczesnej sztuce ludowej województwa łódzkiego” prezentowanej w Muzeum Miasta Pabianic do 18 kwietnia br. Znajduje się na niej ponad 100 prac 49 artystów z regionu łódzkiego, które powstały w okresie od lat osiemdziesiątych XX wieku po ostatnie miesiące ubiegłego roku. Dzieła pokazane na wystawie obrazują, w układzie chronologicznym najważniejsze zdarzenia z życia Chrystusa, a więc od narodzin, przez dzieciństwo, publiczną działalność, mękę i zmartwychwstanie po wniebowstąpienie. Ponadto ekspozycja przybliża inne wizerunki Syna Bożego: od jednego z najstarszych w ikonografii chrześcijańskiej – Dobrego Pasterza – do nowszych, takich jak Serce Jezusa oraz obraz Jezusa Miłosiernego. W ikonografii poświęconej Jezusowi dominuje, obok tematu Narodzin, temat Męki Pańskiej, zatem na prezentowanej ekspozycji najwięcej prac dotyczy wątku pasyjnego. Męka Pańska w dawnej sztuce ludowej ukazywana była najczęściej poprzez wizerunki postaci samego Jezusa, wyjętej z przedstawień grupowych. Bardzo rozpowszechniony na terenach całej Polski był typ ikonograficzny Chrystusa Nazareńskiego z charakterystycznie związanymi rękami u upadającego pod krzyżem, jedna za najważniejsze dla tradycyjnej polskiej sakralnej rzeźby ludowej uważa się powszechne przedstawienie Chrysusa Frasobliwego. W ikonografii ludowej Chrystus Frasobliwy siedzi na podwyższeniu, kale lub murku, wspierając na dłoni głowę lekko pochyloną w bok. W zgromadzonych pracach możemy dostrzec piękno i oryginalność, duży ładunek emocji oraz osobisty stosunek artystów do przedstawianych tematów. Spośród 49 autorów eksponowanych prac – ośmiu już nie żyje, jednak ich dorobek jest tak znaczący, że zasługuje na prezentację. W tradycji ludowej postać Jezusa Chrystusa była i wciąż jest otaczana szczególnym kultem, stąd tak wielu artystów poświęca Mu swoje dzieła, które cieszą się nieustannie zainteresowaniem miłośników sztuki ludowej. Wystawa będzie czynna do 18 kwietnia 2020 r. Wystawa została przygotowana przez Łódzki Dom Kultury.
Narodziny Jezusa w literaturze i sztuce Ostatnia aktualizacja: 26.12.2016 17:30 Boże Narodzenie, obchodzone od pierwszych wieków chrześcijaństwa, szybko znalazło również wyraz w ikonografii.
W spichrzach bydgoskiego Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego zostanie otwarta w niedzielę, 21 lutego, wystawa zatytułowana „Wizerunki Chrystusa w polskiej sztuce ludowej”. Ekspozycja będzie prezentowała prace, które powstały między końcem XVIII a początkiem XXI wieku. Większość dzieł pochodzi z XIX stulecia i została wykonana przez dawnych twórców ludowych z różnych obszarów Polski, województwa małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego, świętokrzyskiego, mazowieckiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. „Zainteresowanie wystawami sztuki ludowej świadczy o tym, że odbieramy je jako jeden z istotnych elementów kultury narodowej. Sztuka sakralna zajmuje wyjątkowe miejsce w polskiej kulturze ludowej, dlatego nasze muzeum postanowiło poświęcić jej kolejną ekspozycję” – ocenia kustosz Maria Flinik-Huryn. Prezentacja „Wizerunki Chrystusa w polskiej sztuce ludowej” stanowi zamykające ogniwo w cyklu realizacji o tematyce religijnej. I tak w 1999 roku odwiedzający muzeum mogli obejrzeć wystawę „Madonny”, na przełomie lat 2004 i 2005 „Anioły w sztuce ludowej”, a w 2008 roku „Kult świętych w religijności ludowej”. Wystawa przybliża dzieła o tematyce chrystologicznej. Pokazuje obiekty tradycyjnej sztuki wyobrażeniowej z zakresu malarstwa, rzeźby i drzeworytu, jak również wybrane przykłady współczesnej twórczości o charakterze ludowym. Ekspozycja pokazuje w układzie chronologicznym najważniejsze zdarzenia w życiu Chrystusa, zilustrowane dziełami dawnych i współczesnych twórców ludowych, które zgromadzono w kolekcji własnej bydgoskiego muzeum oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie i Krakowie, muzeum w Gliwicach oraz Oddziału Etnograficznego Muzeum Narodowego w Poznaniu i Wrocławiu. „Przywołując wizerunki Chrystusa, wystawa przedstawia nie tylko kolejne etapy Jego życia, lecz uzmysławia nam głęboką wymowę tych dzieł oraz emocje, jakie towarzyszyły artystom w procesie tworzenia” – dodała Flinik-Huryn. Jednym z celów wystawy jest ukazanie form wrażliwości i pobożności ludowej oraz określenie odmienności regionalnych i powszechności występowania pewnych typów ikonograficznych. „Cieszymy się, że ekspozycja wpisuje się w okres Wielkiego Postu. Twórczość ludowa nie jest pozbawiona szczególnej uczuciowości czy atencji dla osoby Chrystusa. Twórcy, którzy profesjonalnie się sztuką nie zajmują, potrafią zawrzeć przede wszystkim w swoich rzeźbach szczególne emocje związane z Chrystusem cierpiącym czy rozmyślającym” – powiedział Mateusz Soliński z Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy. Otwarcie ekspozycji w niedzielę, 21 lutego, o godz. 16. Wystawa będzie czynna do 18 kwietnia. «« | « | 1 | » | »» Strona Muzeum Narodowego w Lublinie > Zbiory. Figurka ceramiczna z Krężnicy Jarej. Miecz z Podlodowa. skarb bursztynu z Basonii. Naczynie Szklane z Werbkowic Kotorowa. Gliniana figurka jeźdźca z Topornicy. Naramiennik brązowy z tarczkami spiralnymi. Zespół ozdób brązowych z Wakijowa. W bydgoskim Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego otwarto dzisiaj wystawę zatytułowaną „Wizerunki Chrystusa w polskiej sztuce ludowej”. Większość dzieł pochodzi z XIX stulecia i została wykonana przez dawnych twórców ludowych z różnych obszarów Polski, województwa małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego, świętokrzyskiego, mazowieckiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego."Wizerunki Chrystusa w polskiej sztuce ludowej” to prezentacja, która stanowi zamykające ogniwo w cyklu realizacji o tematyce religijnej. W 1999 roku odwiedzający muzeum mogli obejrzeć wystawę „Madonny”, na przełomie lat 2004 i 2005 „Anioły w sztuce ludowej”, a w 2008 roku „Kult świętych w religijności ludowej”. Wystawa pokazuje obiekty tradycyjnej sztuki z zakresu malarstwa, rzeźby i drzeworytu, jak również wybrane przykłady współczesnej twórczości o charakterze chronologiczny ukazuje najważniejsze zdarzenia z życia Chrystusa, zilustrowane dziełami dawnych i współczesnych twórców ludowych, które zgromadzono w kolekcji własnej bydgoskiego muzeum oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie i Krakowie, muzeum w Gliwicach oraz Oddziału Etnograficznego Muzeum Narodowego w Poznaniu i z celów wystawy jest ukazanie form wrażliwości i pobożności ludowej oraz określenie odmienności regionalnych i powszechności występowania pewnych typów ikonograficznych. Ekspozycja będzie czynna do 18 kwietnia. Patronat honorowy objęli nad nią Prezydent Bydgoszczy Konstanty Dombrowicz oraz Ordynariusz Diecezji Bydgoskiej bp Jan Czytelniku,cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie! Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz prosimy Cię o wsparcie portalu za pośrednictwem serwisu Patronite. Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj. W7O1Ps. 410 306 204 184 348 231 398 463 293wizerunki chrystusa w polskiej sztuce ludowej
